In de afgelopen periode heb ik talloze mooie en interessante vragen gekregen op de werkvloer als gevolg van mijn actieve gendertransitie. Ik vind het mooi en knap om te zien dat mensen me benaderen, om dit thema beter te begrijpen. In de meeste gevallen vooral omdat ze me willen ondersteunen. Dit kan ik enorm waarderen.
Hierdoor besef ik me dat de hele gendertransitie een veelomvattend onderwerp is, die uit talloze (sub)onderwerpen bestaat. Niet alleen voor mij, maar ook voor de mensen om me heen. Daarom dat ik ervoor gekozen heb mijn eigen ervaringen te delen in dit artikel aan de hand van een aantal vragen die ik onlangs gekregen heb.
Ik hoop je hiermee wat inzicht te geven in de diverse aspecten die er spelen, om je voordeel mee te kunnen doen.
Heb je naar aanleiding van dit artikel vragen of mis je bepaalde zaken? Schroom dan niet om contact met me op te nemen. Zo kan ik niet alleen jou, maar ook anderen met gelijksoortige vragen helpen.
- Inleiding
Voordat ik inga op de diverse vragen, wil ik starten met een algemene introductie om wat dingen te introduceren. Zodat de antwoorden op de vragen straks beter te plaatsen zijn.
Voor mij persoonlijk is de gendertransitie het proces waarbij ik mijn lichaam en sociale rol in overeenstemming breng met mijn vrouwelijke genderidentiteit.
Er zijn verschillende stappen die je hiervoor kunt nemen, afhankelijk van je persoonlijke wensen en behoeften. Ik heb een aantal van de mogelijke stappen hieronder opgesomd:
- Psychologische begeleiding: Dit kan helpen om de genderidentiteit te verkennen, eventuele twijfels of angsten te bespreken en steun te krijgen bij het maken van keuzes. Dit is de fase waarmee je start.
- Hormonale transitie: Dit houdt in dat iemand hormonen neemt die de secundaire geslachtskenmerken beïnvloeden, zoals de borstontwikkeling, de vetverdeling en de spiermassa. Hormonen kunnen worden voorgeschreven door een endocrinoloog na een medische evaluatie.
- Sociale transitie: Dit houdt in dat iemand zich presenteert en leeft als het geslacht waarmee hij of zij zich identificeert. Dit kan onder meer het veranderen van de naam, de voornaamwoorden, de kleding, de haardracht en de stem omvatten.
- Chirurgische transitie: Dit houdt in dat iemand operaties ondergaat om het uiterlijk of de functie van de geslachtsorganen of andere lichaamsdelen aan te passen. Er zijn verschillende soorten operaties mogelijk, zoals borstvergroting, gezichtsfeminisatie, stemchirurgie en geslachtsaanpassende chirurgie. Chirurgie vereist een verwijzing van een psychiater.
Een gendertransitie is een heel persoonlijk en uniek traject dat voor iedereen anders is. Er is geen vaste volgorde of tijdlijn voor de verschillende stappen. Het belangrijkste is dat je jezelf kan zijn en je goed voelt in je lichaam en identiteit.
- “Krijg je ook een hogere stem?”
Tijdens de hormonale transitie veranderen er – als gevolg van het nemen van vrouwelijk hormoon (oestradiol) en het blokkeren van mannelijk hormoon (testosteron) – allerlei dingen aan en in je lijf:
- Zo zal de vetverdeling gaan veranderen. Waar mannen vooral vetontwikkeling op de buik hebben, gebeurd dit bij vrouwen meer op de benen en heupen.
- Zal de spiermassa verminderen.
- Krijg je borstgroei.
- Heeft het effect op je emoties.
- Veranderd je huid van structuur. Mannen heb een veel stuggere huid als vrouwen. Mijn huid zal dus zachter worden.
- Maar ook zal de haargroei verminderen op diverse plaatsen op je lichaam.
Echter hebben hormonen geen effect op de stemhoogte. Nadat je in de puberteit – ook als gevolg van hormonen – een lagere stem hebt gekregen, is dit een onomkeerbaar proces. Gelukkig is het wel mogelijk om met behulp van logopedie te werken aan feminisatie van je stem.
In tegenstelling tot wat veel mensen denken, gaat dit niet enkel over toonhoogte, maar ook over talloze andere zaken waardoor mensen een stem als mannenlijk danwel vrouwelijk ervaren. Zoals bijv. intonnatie, handgebruik, de manier van het leggen van klemtonen, de resonans (mannen hebben een borstresonans die o.a. voor de zware stem zorgt) en de “melodie” waarmee je spreekt.
Tijdens een lang en intensief logopedie traject ga je onder professionele begeleiding werken aan deze (en meer) van deze aspecten. Met als ultiem doel dat mensen je stem als vrouwelijk gaan ervaren.
- “Kun je straks ook een evt. kind dragen?”
Voor de mensen die het niet weten, ik ben met een andere vrouw getrouwd. Zoals in de vorige vraag al omschreven, gebeurd er onder invloed van hormonen veel in je lichaam. Echter heb ik geen eierstokken (dus ook geen eicellen), baarmoeder en meer. Dus hoe graag ik het ook wil, ik zal dus nooit ongesteld kunnen worden, noch is het mogelijk om zwanger te raken. Een evt. kind, zal dus altijd door mijn vrouw gedragen moeten worden.
- “Wist je dit al van jongs af aan?”
Eigenlijk is dit best wel een intieme vraag, omdat er tal van zaken aan ten grondslag liggen waarom je dit wel/niet weet van jongs af aan.
Er leeft het algemene beeld dat iedereen die het gevoel heeft dat zijn gender niet bij zijn/haar lichaam past, dit al vanaf heel jong al weet. Maar in werkelijkheid is dat heel anders. Er zijn diverse factoren die hierop van invloed zijn. Zoals bijvoorbeeld je omgeving, opvoeding, emotionele welzijn, etc.
In mijn persoonlijke geval is er sprake geweest van zaken, waardoor ik nooit echt bij mijn gevoel heb kunnen komen. Naarmate ik ouder ben geworden heb ik mezelf ontwikkeld, wat me enorm veel gegeven heeft. En waardoor er ruimte is gekomen om wel bij mijn gevoel te komen.
Dus nee, ik weet dit niet van jongs af aan. Maar dit is heel persoonlijk en kan voor iedereen natuurlijk weer anders zijn.
- “Hoe lang duurt je transitie?”
Zoals je wellicht al hebt kunnen afleiden uit de inleiding, is dit een proces met diverse fases en daarbinnen weer diverse stappen. Daarnaast zijn er afhankelijkheden tussen de verschillende fases, waardoor die niet simultaan kunnen plaatsvinden.
Je kunt bijvoorbeeld nog geen borstvergroting nemen, als je niet minimaal een jaar aan de hormonen zit. Of met een geslachtsbevestigende operatie starten, als het gebied niet permanent onthaard is (wat ook minimaal 9 maanden duurt).
Daarnaast is er een tekort aan genderzorg in Nederland, waardoor er enorme wachtlijsten zij. Welke direct impact hebben op de doorlooptijd van een traject.
Over het algemeen is een termijn van 4-5 jaar voor het volledig doorlopen van het traject geen uitzondering. Uiteraard is dit enigszins afhankelijk van je persoonlijke wensen ten aanzien van de opties waarvoor je kiest.
- “Waarom ben je nu al met je sociale transitie gestart?”
De sociale transitie is de fase waarin je gaat leven in het ervaren gender, wat in mijn geval dus vrouw is.
Omdat dit het belangrijkste deel is van wat de buitenwereld ziet, vond ik de eerste stappen zetten dan ook dood eng. Je bent je er heel bewust van dat je tegen alle (maatschappelijke) gender normen in gaat.
Wat er onder je kleding zit zien de meeste mensen niet, maar dat is voor alle vormen van expressieve uitingen heel anders. Omdat je hiermee in direct contact met de buitenwereld staat.
De meeste mensen starten pas met de sociale transitie op het moment dat ze met hormoontherapie zijn gestart. Hiervoor hebben ze dan al een heel psychologisch traject doorlopen. En met de enorme wachttijden voor genderzorg in Nederland, zou dat betekenen dat je minimaal 1,5 jaar zou moeten wachten.
Voor mij persoonlijk was dit geen optie. Ik wil gewoon mezelf zijn, ook als dit betekent dat ik nog op “de rest” (van het medische traject) moet wachten. Ik heb er dus zelf voor gekozen om alles wat binnen mijn eigen macht, op te gaan pakken. Waaronder dus de sociale transitie.
De hele sociale transitie is ook omvangrijker dan je initieel zou denken. Je begint echt op 0 met alles. Geen ervaring met make-up, nog geen vrouwelijke garderobe en überhaupt ben je nog aan het ontdekken wat dan je eigen stijl hierbinnen is. Je hebt geen puberteit waarin je rustig voor jezelf kunt ontdekken wat je wel of niet mooi vind en wat bij je past. Ik wilde eigenlijk al vanaf de start netjes als vrouw voor de dag komen. Maar heb gemerkt dat het ook gewoon veel proberen is. En daarbij accepteren dat er tijd overheen zal gaan.
Het leuke van op 0 beginnen is dan wel, dat je volledig je eigen kant op kan gaan. Ik vind het echt enorm leuk om me in dit aspect van de transitie te verdiepen. Ik heb letterlijk dagen doorgebracht op allerlei fashion sites en mijn Instagram algoritme schotelt me inmiddels alleen nog maar kleding en make-up voor.
Daarnaast heeft Zalando een hele trouwe klant gevonden. Als je punten zou kunnen sparen met alle aankopen, zou ik inmiddels op een platinum level zitten. Je kunt dus wel raden waar alle cadeaubonnen heen gaan die ik tegenwoordig krijg 😉
- Tot slot
Ik besef me dat dit maar 5 antwoorden zijn op de hele reeks van andere vragen die er zijn. Omwille van het overzicht heb ik het hierbij gelaten. Alle toekomstige vragen die ik krijg ga ik verzamelen, om wellicht een vervolg te schrijven. Heb jij een vraag? Laat het dan vooral weten.
Dit artikel heb ik geschreven op basis van mijn persoonlijke ervaringen en bepaalde delen zijn dus niet persé op anderen van toepassing. Desondanks hoop ik dat het je wat inzicht heeft gegeven in diverse facetten van een gendertransitie en wat er dus dagelijks op mijn pad komt.